Υποτακτική – İstek kipi

Με την υποτακτική εκφράζουμε επιθυμία, προτροπή ή αποτροπή καθώς και απορία . Κατά κάποιον τρόπο δηλώνουμε την έκφραση «θέλω να» ή αποδίδεται με το μόριο «να» (ας).Τον ερωτηματικό τύπο τον χρησιμοποιούμε συνήθως για να ζητήσουμε συμβουλή από κάποιον. Ωστόσο το β΄ και γ΄ πρόσωπο δεν χρησιμοποιείται , χρησιμοποιείται μόνο το α' πρόσωπο.

Η Υποτακτική σχηματίζεται με την κατάληξη της υποτακτικής έγκλισης "-a-, -e-" στο θέμα του ρήματος και τις καταλήξεις του συνδετικού ρήματος «είμαι» "ek eylem". Ωστόσο στο πρώτο πληθυντικό πρόσωπο έχουμε την κατάληξη "lim, lım" αντί για "iz, ız". Gelelim/Bakalım.

• Στην ερώτηση το ερωτηματικό μόριο μπαίνει στο τέλος "Bakayım mı?/Alsın mı?"
• Η άρνηση σχηματίζεται με την κατάληξη "-ma- , -me-". "alayım almayayım"
• Το τρίτο πρόσωπο ενικού και πληθυντικού δεν χρησιμοποιείται και αναπληρώνεται από την Προστακτική.
• Το δεύτερο πρόσωπο ενικού και πληθυντικού στον ερωτηματικό τύπο δηλώνουν προτροπή ή αποτροπή.

Σχηματισμός για συμφωνόληκτα

dur	a	y	ım
Θέμα	κατάληξη υποτακτικής	ευφωνικό	κατάληξη προσώπου.

Σχηματισμός για φωνηεντόληκτα

söyle	(y)e	y	im
Θέμα	ευφωνικό+κατάληξη υποτακτικής	ευφωνικό	κατάληξη προσώπου

Κατάφαση - Olumlu

Ben	geleyim	arayayım	durayım	göreyim
Sen	gelesin	arayasın	durasın	göresin
O	(gele)	(araya)	(dura)	(göre)
Biz	gelelim	arayalım	duralım	görelim
Siz	gelesiniz	arayasınız	durasınız	göresiniz
Onlar	(geleler)	(arayalar)	duralar	(göreler)

Άρνηση – Olumsuz

Ben	gelmeyeyim	aramayayım	durmayayım	görmeyeyim
Sen	gelmeyesin	aramayasın	durmayasın	görmeyesin
O	(gelmeye)	(aramaya)	(durmaya)	(görmeye)
Biz	gelmeyelim	aramayalım	durmayalım	görmeyelim
Siz	gelmeyesiniz	aramayasınız	durmayasınız	görmeyesiniz
Onlar	(gelmeyeler)	(aramayalar)	(durmayalar)	(görmeyeler)

Ερώτηση – Soru

Ben	geleyim mi?	arayayım mı?	durayım mı?	göreyim mi?
Sen	gelesin mi?	arayasın mı?	durasın mı?	göresin mi?
O	(gele mi?)	(araya mı?)	(dura mı?)	(göre mi?)
Biz	gelelim mi?	arayalım mı?	duralım mı?	görelim mi?
Siz	gelesiniz mi?	arayasınız mı?	durasınız mı?	göresiniz mi?
Onlar	(geleler mi?)	(arayalar mı?)	(duralar mı?)	(göreler mi?)

Ben	gelmeyeyim mi?	aramayayım mı?	durmayayım mı?	görmeyeyim mi?
Sen	gelmeyesin mi?	aramayasın mı?	durmayasın mı?	görmeyesin mi?
O	(gelmeye mi?)	(aramaya mı?)	(durmaya mı?)	(görmeye mi?)
Biz	gelmeyelim mi?	aramayalım mı?	durmayalım mı?	görmeyelim mi?
Siz	gelmeyesiniz mi?	aramayasınız mı?	durmayasınız mı?	görmeyesiniz mi?
Onlar	(gelmeyeler mi?)	(aramayalar mı?)	(durmayalar mı?)	(görmeyeler mi?)

Πλέον στην υποτακτική έγκλιση στο β' και γ' πρόσωπο αντί της 'Istek kipi» χρησιμοποιείται το β' και το γ' πρόσωπο της " Emir kipi" Προστακτικής.

Ben	geleyim	gelmeyeyim	geleyim mi?	gelmeyeyim mi?
Sen	gel	gelme	-	-
O	gelsin	gelmesin	gelsin mi?	gelmesin mi?
Biz	gelelim	gelmeyelim	gelelim mi?	gelmeyelim mi?
Siz	gelin/geliniz	gelmeyin/gelmeyiniz	-	-
Onlar	gelsinler	gelmesinler	gelsinler mi?	gelmesinler mi?

Ben	arayayım	aramayayım	arayım mı?	aramayayım mı?
Sen	ara	arama	-	-
O	arasın	aramasın	arasın nı?	aramasın mı?
Biz	aralım	aramayalım	aralım mı?	aramayalım mı?
Siz	arayın/ arayınız	aramayın /aramayınız	-	-
Onlar	arasınlar	aramasınlar	arasınlar mı?	aramasınlar mı?

Bir bardak sıcak çay içelim.

Ας πιούμε ένα ποτήρι ζεστό τσάι. Sevgilim, bugün lokantaya gitmeyelim.

Αγάπη μου, σήμερα ας μην πάμε στο εστιατόριο. Ne dersin onu arayayım ve partiye çağırayım mı?

Τι λες να του τηλεφωνήσω και να τον καλέσω στο πάρτυ; Bu ev güzel değil bunu satın almayalım.

Αυτό το σπίτι δεν είναι ωραίο, να μην το αγοράσουμε. Konsere gidelim mi?

Να πάμε στο κοντσέρτο; Yemeği hazırlansın mı?

Να ετοιμάσει φαγητό; Elmalar da alsınlar mı?

Να αγοράσουν και μήλα; Türkçeye çevirelim mi?

Να μεταφράσουμε στα Τούρκικα; İzmir'e uçakla gidelim mi?

Να πάμε στην Σμύρνη με το αεροπλάνο; Size bir hikaye anlatayım mı?

Να σας διηγηθώ μια ιστορία; Hesabı ödesin mi?

Να πληρώσει τον λογαριασμό; Ona duygularımı açıklayayım mı?

Να του εξηγήσω τα αισθήματά μου; Biraz daha bekleyelim mi?

Να περιμένουμε λίγο ακόμα; Bankadan para çeksin mi çekmesin mi?

Να βγάλει χρήματα από την τράπεζα ή να μην βγάλει; Çekmesin daha iyi.

Να μην βγάλει πιο καλά. Kızım, arabalara dikkat edesin! → dikkat et.

Κόρη μου, να προσέχεις τα αυτοκίνητα. Yavrum, yabancılara sakın konuşmayasın → konuşma.

Μωρό μου, πρόσεχε να μην μιλάς σε ξένους. Sakın hiç bir şey demeyesiniz.

Προσέξτε μην πείτε τίποτα. Arkadaşlar koridorda çağırmayalım!

Φίλοι μην φωνάζετε στον διάδρομο! Akşama kadar orada beklemeyesin

Να μην περιμένει εκεί μέχρι το απόγευμα. Dışarıda yağmur yağıyor.Şemsiyeyi alalım mı?

Έξω βρέχει. Να πάρουμε ομπρέλα; Sabah beraber kahvaltı yapalım mı?

Το πρωί να πάρουμε μαζί πρωινό; Eczaneden ilaç alalım mı?

Να πάρουμε φάρμακο από το φαρμακείο; Çok yorulduk haydi biraz dinlenelim.

Κουραστήκαμε πολύ άντε να ξεκουραστούμε λίγο. Öğretmen kızıyor, bir daha geç kalmayalım.

Ο καθηγητής θυμώνει, άλλη φορά να μην αργήσω. Sınav kağıdına mutlaka adınızı yazınız.

Στο χαρτί του διαγωνίσματος οπωσδήποτε να γράψετε το όνομά σας. Sana yardım edeyim mi?

Να σε βοηθήσω; Şu bardakları nereye koyayım mı?

Αυτά τα ποτήρια που να τα τοποθετήσω; Çabuk buradan gitsinler!

Γρήγορα να φύγουν από εδώ.

Στην καθομιλουμένη το α' ενικό πρόσωπο προφέρεται στην κατάφαση ως "-iyim" και στην άρνηση ως "miyim".

arayayım →	ariyim	aramayayım	aramiyim
geleyim   →	geliyim	gelmeyeyim	gelmiyim
göreyim  →	göriyim	görmeyeyim	görmiyim
durayım  →	duriyim	durmayayım	durmiyim

Για βοηθητικά ρήματα "είμαι, έχω" κλίνεται το ρήμα "olmak".

Yarın saat altıda büromda olun!

Küçük bir arabamız olsun başka bir şey istemiyorum.

Arkadaşlar daha dikkatli olun!

ΠΡΟΣΟΧΗ!

yemek    (τρώω) →	yiyeyim	yemeyeyim
demek     (λέω)  →	diyeyim	demeyeyim

Emir – İstek kipi + diye = για να

Όταν χρησιμοποιείται με το συνδετικό "diye" δημιουργεί τελικές προτάσεις με την έννοια "για να" Siz anlamayın diye başka dil konuşuyorlar.
Για να μην καταλαβαίνετε εσείς, μιλάνε άλλη γλώσσα. İşe çabuk gideyim diye taksiye bindim.
Για να φτάσω γρήγορα στην δουλειά πήρα ταξί. İyi bir adam olsun diye ona nasihat verdim.
Τον συμβούλεψα για να γίνει καλός άνθρωπος.