Αφαιρετική πτώση – Çıkma, Uzaklaşma durumu

Αφαιρετική πτώση – Çıkma, Uzaklaşma durumu «- den hali» (- dan, – den, – tan, –ten)

Η αφαιρετική πτώση εκφράζει:
• την απομάκρυνση του υποκειμένου από κάτι ή κάποιον
• αιτία
• σύγκριση
• προέλευση.
Στα ελληνικά αποδίδεται «από τον (την, το)».

Η κατάληξη –dan, -den γίνεται –tan, -ten όταν η λέξη τελειώνει με ένα από τα παρακάτω σύμφωνα: p, ç, t, k, s, ş, f, h.

Αrılar çiçekten bal yapıyorlar.

Οι μέλισσες φτιάχνουν μέλι από τα λουλούδια. Gürültüden başım ağrıyor.

Από τον θόρυβο πονάει το κεφάλι μου. Soğuktan ellerim buz gibi oldu.

Απο το κρύο τα χέρια μου έγιναν σαν πάγος Kasaptan dana eti alalım.

Ας πάρουμε μοσχαρίσιο κρέας από τον κρεοπώλη. Ben okuldan çıkıyorum.

Εγώ φεύγω από το σχολείο. Nerden geliyorsun?

Από που έρχεσαι; Sinemadan geliyorum!

Έρχομαι από τον κινηματογράφο. Biz köpekten korkuyoruz.

Εμείς φοβόμαστε από το σκυλί. Mehmet otobüsten iniyor.

Ο Μεχμέτ κατεβαίνει από το λεωφορείο. Özlem ağaçtan meyve topluyor.

Η Οζλέμ μαζεύει φρούτα από το δέντρο. Ben dedikodudan nefret ediyoruz.

Εγώ σιχαίνομαι το κουτσομπολιό. Bu haberi ilk kez senden duyuyorum.

Αυτό το νέο το ακούω πρώτη φορά από εσένα. Yurttan okula kaç numaralı otobüs gidiyor?

Από την εστία στο πανεπιστήμιο ποιο νούμερο λεωφορείο πηγαίνει; İnsanlar korkudan dışarı çıkmıyorlar.

Οι άνθρωποι από φόβο δεν βγαίνουν έξω. Balkondan deniz görünüyor mu?

Φαίνεται η θάλλασα από το μπαλκόνι; O Ebru'dan daha küçüktür.

Αυτός είναι πιο μικρός από την Εμπρού.

Οι ερωτηματικές αντωνυμίες παίρνουν επίσης την κατάληξη –dan, -den

Mektup kimden geldi?
Από ποιόν ήρθε η επιστολή; Neden gittiler?
Γιατί έφυγαν; Tren nereden geldi?
Από που ήρθε το τρένο;

Επίσης οι προσωπικές αντωνυμίες παίρνουν την κατάληξη –dan, -den

Benden para istedi
Ζήτησε από μένα χρήματα Senden asla vazgeçmeyeceğim çünkü seni çok seviyorum
Δεν θα σε εγκαταλείψω ποτέ γιατί σε αγαπώ πολύ Her zamanki gibi yalan söylüyorsun senden bıktım artık.
Όπως πάντα λες ψέματα σε βαρέθηκα πια.

Ben	Benden
Sen	Senden
O	Ondan
Biz	Bizden
Siz	Sizden
Onlar	Onlardan

Οι παρακάτω προθέσεις συντάσσονται με αφαιρετική:

dan/den başka: εκτός από

Partiye senden başka herkes geldi.
Εκτός από σένα όλοι ήρθαν στο πάρτι. O paradan başka hiç bir şey düşünmüyor.
Αυτός εκτός από τα χρήματα δεν σκέφτεται τίποτα άλλο. dan/den dışında: εκτός από
ekmekten dışında hiç bir şey yemeyi istemiyorum dan/den beri: από, εδώ και
Sabahtan beri hiç bir şey yemedim. Sabahtan beri seni bekliyorum neredeydin?
Από το πρωί δεν έχω φάει τίποτα.

dan/den dolayı: εξαιτίας του

Kusura bakmayın trafik yüzünden geciktim!
Συγνώμη, άργησα εξαιτίας της κίνησης!

Ορισμένα ρήματα πάντα συντάσσονται με αφαιρετική:

Gitmek (okuldan, tiyatrodan, evden)	πηγαίνω
Çıkmak( odadan, evden)	βγαίνω
Gelmek (okuldan, evden, sinemadan)	έρχομαι
Kaçmak (hapisten, dersten)	διαφεύγω
Geçmek (yoldan okuldan)	περνώ
Hareket etmek (kalkmak) (otogardan iskeleden)	ξεκινώ (σηκώνομαι)
İstemek (tatlıdan  yemekten)	ζητώ, θέλω
Yemek (yemekten)	τρώω
Almak (manavdan, bakkaldan)	αγοράζω
Sıkılmak (dersten, okumaktan)	στεναχωριέμαι, βαριέμαι
Nefret etmek (dedikodudan)	απεχθάνομαι
Hoşlanmak (senden, müzikten)	μ’ αρέσει , συμπαθώ
Korkmak (yılandan, farelerden)	φοβάμαι
Toplamak (ağaçtan)	μαζεύω
Bahsetmek (haberden, kazadan, dersten)	αναφέρομαι
Duymak (senden)	ακούω
Mezun olmak(liseden, üniversiteden)	αποφοιτώ
Ağrımak ( sıcaktan)	πονώ
Dönmek (okuldan, tiyatrodan, evden)	γυρίζω
söz etmek	κάνω λόγο, μιλάω για
vazgeçmek	παρατάω, εγκαταλείπω